Ekrem İmamoğlu’nun X Hesabına Erişim Engeli: Hukuki Süreç, Tepkiler ve İfade Özgürlüğü Tartışmaları

“`html

Giriş

Türkiye’nin gündemine bomba gibi düşen bir olayla, İstanbul 8. Sulh Ceza Hakimliği’nin kararıyla Ekrem İmamoğlu’nun X (eski adıyla Twitter) hesabına Türkiye’de erişim engeli getirildi. Bu karar, sadece siyasi arenada değil, aynı zamanda sosyal medya platformlarında da büyük yankı uyandırdı. Kararın uygulanmasıyla birlikte, ifade özgürlüğü, mahkeme kararları ve sosyal medya platformlarının sorumlulukları gibi bir dizi önemli konu yeniden tartışmaya açıldı.

Olayın Arka Planı

İstanbul 8. Sulh Ceza Hakimliği’nin bu kararı almasının ardında yatan nedenler ve hukuki süreç, olayın daha iyi anlaşılması için kritik öneme sahip. Edinilen bilgilere göre, erişim engeli kararı, bir mahkeme kararının ardından X tarafından uygulamaya konuldu. Bu durum, X’in ifade özgürlüğüne verdiği önemle çelişiyor gibi görünse de, platformun yerel yasalara uyma zorunluluğu da göz ardı edilemez.

Hukuki Süreç ve Gerekçeler

Dezenformasyonla Mücadele Merkezi, bu kararın neden alındığına ilişkin bir açıklama yaparak, sürecin hukuki boyutunu aydınlatmaya çalıştı. Açıklamada, tutuklu bulunan Ekrem İmamoğlu’nun X hesabından yapılan bir paylaşımın, Türk Ceza Kanunu’nun (TCK) 214. maddesinde düzenlenen “suç işlemeye alenen tahrik” suçunu oluşturabileceği değerlendirildiği belirtildi. Bu değerlendirme üzerine İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından resen soruşturma başlatıldı.

İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından yürütülen bir başka soruşturma kapsamında ise, Ekrem İmamoğlu’nun X hesabından yapılan paylaşımların kendisi tarafından yapılmadığı ve kamu düzenine zarar verdiği gerekçesiyle, tutukluluğunun sona ermesine kadar (tedbiren) X hesabının erişime engellenmesi talep edildi. Bu talep, 5651 sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun’un 8/2 delaletiyle aynı kanunun 8/A maddesi uyarınca yapıldı.

İstanbul 8. Sulh Ceza Hakimliği, talebi inceledikten sonra, hesabın tamamına yönelik erişimin engellenmesi kararının verilmeden teknik olarak söz konusu ihlale ilişkin içeriğe erişimin engellenmesinin mümkün olamayacağı gerekçesiyle, 5651 sayılı Kanunun 8/A maddesinin 1. ve 3. fıkraları uyarınca Ekrem İmamoğlu’na ait X hesabının erişiminin engellenmesine karar verdi.

Kararda ayrıca, İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 24 Nisan 2025 tarihli talebi ve 5651 sayılı Kanunun 8/A maddesinin 3. fıkrası uyarınca İmamoğlu’nun X hesabına erişimin engellenmesine, kararın bir örneğinin 5651 sayılı Yasanın 8/A maddesinin 1. fıkrası uyarınca gereği yapılmak üzere Bilgi Teknolojileri İletişim Kurumuna (BTK) ve Erişim Sağlayıcıları Birliğine (ESB) gönderilmesine, kararın 5651 sayılı Yasanın 8/A maddesinin 1. fıkrası uyarınca derhal, en geç 4 saat içinde yerine getirilmesine ve iki hafta içerisinde itiraz yolunun açık olduğuna karar verildiği belirtildi.

Tepkiler ve Destek Mesajları

Bu kararın ardından, siyasi arenada ve sosyal medyada büyük bir tepki dalgası oluştu. Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş, kendi hesabını Ekrem İmamoğlu’na devrettiğini duyurarak, İmamoğlu’nun açıklamalarının Mansur Yavaş’ın hesabı üzerinden paylaşılmaya devam edeceğini açıkladı. Bu dayanışma örneği, kamuoyunda geniş yankı buldu ve İmamoğlu’na destek mesajları yağdı.

İfade Özgürlüğü Tartışmaları

Ekrem İmamoğlu’nun X hesabına getirilen erişim engeli, Türkiye’de ifade özgürlüğü konusundaki tartışmaları yeniden alevlendirdi. Birçok kullanıcı, bu kararın ifade özgürlüğüne bir müdahale olduğunu savunarak, sosyal medya platformlarının sansür uygulamasına karşı çıktı. Özellikle X’in sahibi Elon Musk’a yönelik eleştiriler yoğunlaştı. Kullanıcılar, Musk’ı ve X ekibini ifade özgürlüğüne aykırı davranmakla suçladı ve platformun bu tür kararlara nasıl izin verdiğini sorguladı.

Öte yandan, bazı hukukçular ve uzmanlar, mahkeme kararlarının uygulanmasının yasal bir zorunluluk olduğunu ve sosyal medya platformlarının da bu kararlara uymak zorunda olduğunu savundu. Bu görüşe göre, ifade özgürlüğü sınırsız bir hak değildir ve kamu düzenini bozma, suç işlemeye teşvik etme gibi durumlarda sınırlanabilir.

X’in Tutumu ve Sorumluluğu

X’in bu olaydaki tutumu, platformun ifade özgürlüğüne verdiği önem ve yerel yasalara uyma zorunluluğu arasındaki dengeyi nasıl kurduğu sorusunu gündeme getirdi. X, bir yandan kullanıcıların ifade özgürlüğünü korumayı hedeflerken, diğer yandan da faaliyet gösterdiği ülkelerin yasalarına uymak zorunda. Bu durum, platform için karmaşık bir denge oluşturuyor.

X’in bu tür durumlarda nasıl bir politika izlediği ve hangi kriterlere göre karar verdiği, platformun şeffaflığı ve hesap verebilirliği açısından önemli. Kullanıcılar, X’in bu tür kararları alırken hangi gerekçelere dayandığını ve hangi süreçleri izlediğini bilmek istiyor.

Alternatif Çözümler ve İtiraz Yolları

Ekrem İmamoğlu’nun avukatları, karara itiraz edeceklerini açıkladı. Hukuki süreç devam ederken, alternatif çözümler de gündeme geldi. Mansur Yavaş’ın hesabını İmamoğlu’na devretmesi gibi dayanışma örnekleri, ifade özgürlüğünün kısıtlanmasına karşı farklı bir duruş sergileme imkanı sunuyor.

Ayrıca, sosyal medya kullanıcıları, sansüre karşı farklı platformları kullanma, VPN gibi araçlarla erişim engellerini aşma gibi yöntemlere başvurabilirler. Ancak, bu tür yöntemlerin yasal olup olmadığı ve ne kadar etkili olduğu da tartışma konusu.

Gelecek Perspektifi

Ekrem İmamoğlu’nun X hesabına getirilen erişim engeli, Türkiye’de ifade özgürlüğü ve sosyal medya platformlarının sorumlulukları konusundaki tartışmaların daha da derinleşmesine neden oldu. Bu olay, gelecekte benzer durumların yaşanmaması için alınması gereken önlemler ve yapılması gereken düzenlemeler konusunda bir fırsat sunuyor.

Öncelikle, ifade özgürlüğünün sınırlarının net bir şekilde belirlenmesi ve bu konuda yasal düzenlemelerin yapılması gerekiyor. Ayrıca, sosyal medya platformlarının şeffaflığı ve hesap verebilirliği artırılmalı, kullanıcıların haklarını koruyacak mekanizmalar oluşturulmalı.

Son olarak, yargı kararlarının uygulanmasında orantılılık ilkesine dikkat edilmeli ve ifade özgürlüğünü aşırı derecede kısıtlayan kararlardan kaçınılmalı. Aksi takdirde, bu tür kararlar, kamuoyunda tepkilere neden olabilir ve ifade özgürlüğüne olan güveni zedebilir.

Sonuç

Ekrem İmamoğlu’nun X hesabına getirilen erişim engeli, Türkiye’de ifade özgürlüğü, mahkeme kararları ve sosyal medya platformlarının sorumlulukları gibi bir dizi önemli konuyu yeniden gündeme getirdi. Bu olay, gelecekte benzer durumların yaşanmaması için alınması gereken önlemler ve yapılması gereken düzenlemeler konusunda bir fırsat sunuyor. İfade özgürlüğünün korunması, demokrasinin ve hukuk devletinin temel unsurlarından biridir ve bu konuda herkesin sorumluluk alması gerekiyor.

Ekrem İmamoğlu Olayında Kronolojik Gelişmeler

Ekrem İmamoğlu’nun X hesabına erişim engeli getirilmesiyle ilgili süreç, bir dizi önemli gelişmeyle şekillenmiştir. İşte olayın kronolojik bir özeti:

1. 24 Nisan 2025: Ekrem İmamoğlu’nun X hesabından yapılan bir paylaşım, TCK’nın 214. maddesinde düzenlenen “suç işlemeye alenen tahrik” suçunu oluşturabileceği değerlendirilerek İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından resen soruşturma başlatıldı.
2. Aynı Tarih: İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı, İmamoğlu’nun X hesabından yapılan paylaşımların kendisi tarafından yapılmadığı ve kamu düzenine zarar verdiği gerekçesiyle, tutukluluğunun sona ermesine kadar (tedbiren) X hesabının erişime engellenmesini talep etti.
3. İstanbul 8. Sulh Ceza Hakimliği Kararı: Hakimlik, talebi inceledikten sonra, hesabın tamamına yönelik erişimin engellenmesi kararının verilmeden teknik olarak söz konusu ihlale ilişkin içeriğe erişimin engellenmesinin mümkün olamayacağı gerekçesiyle, İmamoğlu’na ait X hesabının erişiminin engellenmesine karar verdi.
4. Kararın Uygulanması: X platformu, 24 Nisan 2025 tarihli yargı kararının ardından, Ekrem İmamoğlu’nun X hesabına erişim engeli getirdi.
5. Tepkiler ve Destek: Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş, kendi hesabını Ekrem İmamoğlu’na devrettiğini duyurarak, İmamoğlu’na destek verdi. Kamuoyunda karara tepkiler yükseldi ve ifade özgürlüğü tartışmaları yeniden alevlendi.
6. Hukuki Süreç: Ekrem İmamoğlu’nun avukatları, karara itiraz edeceklerini açıkladı. Hukuki süreç devam ediyor.

İfade Özgürlüğünün Sınırları ve Yasal Düzenlemeler

İfade özgürlüğü, demokratik toplumların temel taşlarından biridir. Ancak, bu özgürlük sınırsız değildir ve bazı durumlarda yasal düzenlemelerle sınırlandırılabilir. İfade özgürlüğünün sınırları, genellikle kamu düzenini koruma, başkalarının haklarını ihlal etmeyi engelleme ve suç işlemeyi teşvik etmeyi önleme gibi gerekçelerle belirlenir.

Türkiye’de ifade özgürlüğünün sınırları, Anayasa ve ilgili yasalarda düzenlenmiştir. Anayasa’nın 26. maddesi, herkesin düşünce ve kanaatlerini söz, yazı, resim veya başka yollarla serbestçe açıklama ve yayma hakkına sahip olduğunu belirtir. Ancak, bu hakkın kullanımı, başkalarının haklarını, kamu düzenini ve milli güvenliği tehlikeye düşürmemek kaydıyla serbesttir.

5651 sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun, internet ortamında yapılan yayınların düzenlenmesi ve bu yayınlar yoluyla işlenen suçlarla mücadele edilmesi amacıyla çıkarılmıştır. Bu kanun, internet ortamında yapılan yayınların içeriği nedeniyle sorumlulukları belirlemekte ve erişim engelleme gibi tedbirlerin uygulanmasına imkan tanımaktadır.

Türk Ceza Kanunu (TCK) da ifade özgürlüğünün sınırlarını belirleyen önemli bir yasal düzenlemedir. TCK’nın 214. maddesi, “suç işlemeye alenen tahrik” suçunu düzenlemekte ve bu suçu işleyen kişilerin cezalandırılmasını öngörmektedir. Bu madde, ifade özgürlüğünün kamu düzenini bozma veya suç işlemeyi teşvik etme gibi durumlarda sınırlandırılabileceğini göstermektedir.

Sosyal Medya Platformlarının Sorumlulukları

Sosyal medya platformları, günümüzde ifade özgürlüğünün önemli bir alanı haline gelmiştir. Ancak, bu platformların sorumlulukları da giderek artmaktadır. Sosyal medya platformları, bir yandan kullanıcıların ifade özgürlüğünü korumayı hedeflerken, diğer yandan da yasalara uymak, nefret söylemiyle mücadele etmek, dezenformasyonu engellemek ve kullanıcıların haklarını korumak gibi bir dizi sorumluluğu yerine getirmek zorundadır.

Sosyal medya platformlarının sorumlulukları konusunda uluslararası düzeyde de çeşitli düzenlemeler ve girişimler bulunmaktadır. Avrupa Birliği’nin Dijital Hizmetler Yasası (DSA), sosyal medya platformlarının yasa dışı içerikle mücadele etme, kullanıcıların haklarını koruma ve şeffaflığı artırma gibi konularda daha sıkı kurallar getirmektedir.

Türkiye’de de sosyal medya platformlarının sorumlulukları konusunda yasal düzenlemeler bulunmaktadır. 5651 sayılı Kanun, sosyal medya platformlarının yasa dışı içerikle mücadele etme ve erişim engelleme kararlarını uygulama gibi konularda sorumluluklarını belirlemektedir.

Sosyal medya platformlarının sorumluluklarını yerine getirirken, ifade özgürlüğünü kısıtlamamaya ve kullanıcıların haklarını ihlal etmemeye özen göstermesi gerekmektedir. Bu nedenle, platformların şeffaf ve hesap verebilir bir şekilde hareket etmesi, kullanıcıların haklarını koruyacak mekanizmalar oluşturması ve yasal düzenlemelere uygun davranması büyük önem taşımaktadır.

Alternatif Platformlar ve Sansüre Karşı Direnç

Sosyal medya platformlarında yaşanan sansür ve erişim engellemeleri, kullanıcıları alternatif platformlara yöneltmektedir. Mastodon, Diaspora, Minds gibi merkeziyetsiz sosyal medya platformları, sansüre karşı daha dirençli bir yapıya sahip oldukları için giderek daha popüler hale gelmektedir.

Merkeziyetsiz sosyal medya platformları, tek bir merkezi otoriteye bağlı olmadıkları için, sansür uygulamaları daha zor hale gelmektedir. Bu platformlarda, kullanıcılar kendi verilerini kontrol edebilir ve platformun kurallarına uymayan içerikleri filtreleyebilirler.

Ayrıca, VPN (Sanal Özel Ağ) gibi araçlar da erişim engellemelerini aşmak için kullanılabilmektedir. VPN, kullanıcıların internet trafiğini şifreleyerek ve farklı bir ülkeden internete bağlanarak, erişim engellemelerini aşmalarına olanak tanır.

Ancak, alternatif platformların kullanımı ve VPN gibi araçların yasal olup olmadığı konusunda dikkatli olmak gerekmektedir. Bazı ülkelerde, VPN kullanımı yasa dışı olabilir veya belirli koşullara tabi olabilir.

İfade Özgürlüğünü Savunmanın Yolları

İfade özgürlüğünü savunmak, demokratik bir toplumun sorumluluğudur. İfade özgürlüğünü savunmanın birçok yolu vardır:

• Bilinçli Olmak: İfade özgürlüğünün ne anlama geldiğini, sınırlarını ve önemini anlamak.
• Sesini Yükseltmek: İfade özgürlüğüne yönelik tehditlere karşı sesini yükseltmek, kamuoyunu bilgilendirmek ve farkındalık yaratmak.
• Desteklemek: İfade özgürlüğünü savunan kuruluşları ve aktivistleri desteklemek.
• Oy Vermek: İfade özgürlüğünü koruyan siyasetçilere oy vermek.
• Yasal Hakları Bilmek: İfade özgürlüğünü koruyan yasal hakları bilmek ve bu hakları kullanmak.
• Alternatif Platformları Kullanmak: Sansüre karşı dirençli alternatif platformları kullanmak.

Sonuç: İfade Özgürlüğü ve Demokrasi

İfade özgürlüğü, demokrasinin temel bir unsuru ve sağlıklı bir toplumun vazgeçilmez bir parçasıdır. İfade özgürlüğünün korunması, farklı görüşlerin serbestçe ifade edilebilmesi, kamuoyunun bilgilendirilmesi ve demokratik süreçlerin sağlıklı bir şekilde işlemesi için hayati öneme sahiptir.

Ekrem İmamoğlu’nun X hesabına getirilen erişim engeli, Türkiye’de ifade özgürlüğü konusundaki hassasiyeti bir kez daha gözler önüne serdi. Bu olay, ifade özgürlüğünün korunması ve geliştirilmesi için daha fazla çaba gösterilmesi gerektiğini hatırlattı.

Unutulmamalıdır ki, ifade özgürlüğü sadece bireylerin değil, tüm toplumun yararınadır. İfade özgürlüğünün korunması, demokrasinin güçlenmesine, toplumun gelişmesine ve daha adil bir dünyanın inşa edilmesine katkı sağlar.

Tablo: İfade Özgürlüğünü Kısıtlayan Durumlar ve Yasal Dayanakları

Durum	Yasal Dayanak	Açıklama
Suç işlemeye alenen tahrik	TCK Madde 214	Kamu düzenini bozacak veya suç işlemeyi teşvik edecek nitelikteki ifadeler
Halkı kin ve düşmanlığa tahrik veya aşağılama	TCK Madde 216	Toplumsal gruplar arasında nefret ve düşmanlık yaratmaya yönelik ifadeler
Hakaret	TCK Madde 125	Bir kişinin onur, şeref ve saygınlığına saldırı niteliğindeki ifadeler
Devletin egemenlik alametlerine ve organlarına karşı suçlar	TCK Madde 300-301	Devletin sembollerine, kurumlarına ve görevlilerine yönelik suç teşkil eden ifadeler
Terör örgütü propagandası yapmak	Terörle Mücadele Kanunu Madde 7	Terör örgütlerinin eylemlerini övmek, teşvik etmek veya meşrulaştırmak

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

1. Ekrem İmamoğlu’nun X hesabı neden engellendi?

   İstanbul 8. Sulh Ceza Hakimliği’nin kararıyla, İmamoğlu’nun X hesabından yapılan bir paylaşımın suç işlemeye alenen tahrik suçunu oluşturabileceği değerlendirilerek engellendi.

2. İfade özgürlüğü sınırsız mıdır?

   Hayır, ifade özgürlüğü sınırsız değildir. Kamu düzenini bozma, başkalarının haklarını ihlal etme gibi durumlarda yasal düzenlemelerle sınırlandırılabilir.

3. Sosyal medya platformlarının sorumlulukları nelerdir?

   Sosyal medya platformları, yasalara uymak, nefret söylemiyle mücadele etmek, dezenformasyonu engellemek ve kullanıcıların haklarını korumak gibi sorumluluklara sahiptir.

4. Erişim engellemelerini aşmak için neler yapılabilir?

   VPN gibi araçlar kullanılabilir veya merkeziyetsiz sosyal medya platformlarına geçilebilir. Ancak, bu yöntemlerin yasal olup olmadığına dikkat etmek gerekmektedir.

5. İfade özgürlüğünü nasıl savunabiliriz?

   Bilinçli olmak, sesini yükseltmek, desteklemek, oy vermek, yasal hakları bilmek ve alternatif platformları kullanmak gibi yollarla ifade özgürlüğünü savunabiliriz.

“`